Znam historię pewnego przedsiębiorcy, który był przekonany, że kondycja finansowa jego firmy jest rewelacyjna. Dysponował olbrzymim majątkiem – drogimi maszynami do produkcji specjalistycznych podzespołów do branży AGD. Najpierw zainwestował swoje oszczędności, a potem finansował się głównie linią w rachunku bieżącym. Wystawiał dużo faktur sprzedaży, obroty rosły, nowe zamówienia napływały. Co roku odnawiał tę linię kredytową, jednak za każdym razem był zmuszony zwiększać jej limit. Nie mógł tego zrozumieć. Dlaczego wraz ze wzrostem skali działalności wciąż musiał zwiększać swoje zadłużenie. I czy to aby na pewno było bezpieczne?

Zacznijmy od początku

…a początek znajdziesz w poście Jaka jest sytuacja finansowa Twojej Własnej Firmy.

Sytuacja finansowa TWF zawsze znajduje się w stanie równowagi. Zatem aktywa zawsze równają się pasywom. Reguła ta nazywa się równowagą bilansową.

Aktywa i pasywa tworzą harmonijny związek, zawsze się bilansują. Zestawienie, które obrazuje poszczególne elementy aktywów oraz pasywów nazywa się bilansem.

BILANS to nic innego jak obraz sytuacji finansowej Twojej Firmy. Z jednej strony przedstawia Twój majątek, z drugiej zaś źródła jego finansowania.

Pasywa

Zastanów się, co by Ci zostało, gdybyś jutro chciał zlikwidować swoja firmę. Zaczniesz pewnie od tego, że powoli będziesz upłynniał wszystko, czym dysponujesz, aż pozostaną Ci tylko pieniądze. Równolegle będziesz spłacał wszystkie zobowiązania – tj. kredyty, pożyczki, podatek CIT, VAT, wszelkie otrzymane nieuregulowane faktury. Prawdopodobnie na koniec zostanie Ci określona kwota – czyli pieniądze, których nie musisz oddać nikomu „z zewnątrz”.

Skoro tego, co zostanie, nie musisz już nikomu oddać, należy się to Tobie, czyli właścicielowi TWF. Ten szczególny rodzaj zobowiązania firmy jest najbardziej trwałym źródłem finansowania. Ta kwota określana jest mianem KAPITAŁU.

Kapitał

Kapitał to najtrwalsze źródło finansowania majątku firmy. Jest elementem pasywów, który jest wymagalny do spłaty na koniec. To znaczy, że likwidując przedsiębiorstwo właściciel rozlicza się najpierw z wszystkimi wierzycielami, czyli reguluje zobowiązania. Wartość, którą otrzymuje na końcu, to kapitał. Inaczej mówiąc, kapitał reprezentuje księgową wartość biznesu. Można ją ustalić na dowolny moment, nie tylko raz do roku sporządzając sprawozdanie finansowe.

A jeżeli po upłynnieniu wszystkich aktywów nie wystarczy Ci środków, żeby uregulować zobowiązania Twojej firmy? Pozostaniesz z długiem. Wtedy kwota kapitału będzie ujemna. To znaczy, że aby zakończyć biznes i rozliczyć się wszystkimi wierzycielami, właściciel musi do niego dopłacić!

Aktywa netto, czyli kapitał

Kapitał, inaczej zwany aktywami netto, to wszystko, co zostanie firmie, gdy spłaci ona swoje zobowiązania. To wartość firmy, którą ostatecznie rozdysponuje właściciel.

Jak wykorzystujesz zgromadzony kapitał

Pamiętasz, jak na początku włożyłeś swoje oszczędności do Twojej Własnej Firmy, żeby zapłacić za pierwsze rachunki? I na razie nie oczekujesz ich zwrotu. Utworzyłeś w ten sposób KAPITAŁ swojej firmy, czyli pierwotny fundusz, z którego na początku finansowałeś jej działalność. Forma, w jakiej opłacisz kapitał początkowy, może być zarówno gotówkowa (jak w przykładzie), ale też rzeczowa czy niematerialna, np. w postaci prawa do licencji bądź mieszkania przeznaczonego pod działalność gospodarczą.

Jeżeli w kolejnych latach Twoja firma była zyskowna, fundusz ten z każdym rokiem przyrastał. W miarę rozwoju firmy jej kapitał był coraz większy. W zależności od tego, jak rozdysponowywałeś zysk TWF, w ślad za rosnącym kapitałem:

> dysponowałeś wyższym majątkiem (aktywami), ponieważ np. dokupiłeś nowych maszyn do produkcji

Zmieniająca się wartość kapitału będącego elementem pasywów (bo kapitał to jedno ze źródeł finansowania działalności, co wyjaśniliśmy sobie powyżej) miała odzwierciedlenie w zmieniającej się wartości aktywów (czyli stanu majątku).

lub też

> malały Twoje zobowiązania wobec innych podmiotów (zobowiązania zewnętrzne będące elementem pasywów)

Zakładając, że wartość Twojego majątku nie uległa zmianie, wzrost kapitału przełożył się na zmniejszenie zobowiązań. Łączna wartość pasywów spółki nie uległa zmianie i była równa aktywom. Twoja sytuacja finansowa była w równowadze.

albo

> wypłacałeś sobie jako właścicielowi wynagrodzenie np. w formie dywidendy

Co wtedy działo się z kapitałem? Pozostawał bez zmian, bo wszelkie przyrosty konsumowałeś na bieżąco. Skoro nie zmieniła się wartość kapitału, nadwyżka aktywów nad zobowiązaniami pozostawała na niezmienionym poziomie. Inaczej mówiąc aktywa netto Twojej firmy wynosiły tyle samo.

W każdym z przypadków został zachowany balans. To, czym dysponowała Twoja firma (aktywa), było w każdym momencie tyle samo warte, co jej pasywa. Zatem za każdym razem dana transakcja wywołuje dwa efekty. Brzmi znajomo?

Zasada dualizmu w Bilansie

Zasada dualizmu w księgowości jest ściśle powiązana z zasadą równowagi bilansowej. Można się zastanawiać, co było pierwsze – jajko czy kura. Zauważ, że potwierdzeniem zasady dualizmu jest zasada równowagi bilansowej a zasada równowagi bilansowej odzwierciedla zasadę dualizmu.

Podsumowując…

…każde zdarzenie ma dwa efekty,

…te efekty są przeciwstawne

…wartość dwóch efektów jest taka sama

co wpływa na sytuację majątkową i finansową przedsiębiorstwa, którą obrazuje bilans.

#Bilans składa się z aktywów (majątku) i równych co do wartości pasywów, pokazujących źródła finansowania aktywów.

Najbardziej trwałym źródłem finansowania jest #kapitał.

Kapitał jest równy co do wartości sumie #aktywów, która pozostanie po spłacie wszystkich wymagalnych #zobowiązań, czyli inaczej #aktywomnetto.

A teraz – policz swój kapitał! Powodzenia!

K&K

#AKTYWA#PASYWA#BILANS#KAPITAŁ#AKTYWA NETTO